युगाब्दः ५१२३ फाल्गुनचैत्रमासौ
एप्रिल् - २०२१
अत्यन्तं सन्तोषस्य विषयः नाम लाक्डौन्-स्थितौ अपि सम्भाषणसन्देशस्य सञ्चिकाः निरन्तरं प्रकाशिताः प्रेषिताः च । सर्वत्र पत्रालयव्यवस्था सुचारुरूपेण आरब्धा। इत्यतः अग्रे पिडिएफ्-रूपेण अत्र स्थापनं न अपेक्षितम् । सर्वाः पत्रिकाः अत्र Archives मध्ये पिडिएफ्-रूपेण सन्ति एव । धन्यवादाः !
Happy to announce that even in lock-down, all the issues of Sambhashana Sandesha are printed and posted. As postal services are working normally, no PDF magazines will be available on home-page hereafter.. Magazines in PDF format are available in Archives . Thanks!
गृहेषु प्रकोष्ठादिषु कृत्रिमतया यथा संस्कारवत् भूतलं निर्मीयते तत् ‘स्थला’ इति उच्यते । एतासु स्थलासु सौन्दर्यवर्धनाय चित्रमयविन्यासयुतानि अनेकप्रकाराणि पटलानि उपयुज्यन्ते,...
चमत्कारजनकं भद्रगणितम्
आदित्यकुमारः
आधुनिकै: ‘Magic Square’ इति शब्देन यत् निर्दिश्यते तदेव अस्मत्पूर्वजै: ‘भद्रगणित’शब्देन निर्दिष्टम् । नवभि: षोडशभि: ततोऽधिकै:...
परमः परार्ध्यः वेदमूर्तिः श्री शेषण्णश्रौती
शतावधानी डा. रा. गणेशः
प्रायः त्रिंशत: वर्षेभ्य: पूर्वं (१९८९-१९९० वर्षयो: मध्यकाले) मया शेषण्णश्रौतिवर्य: ऐदम्प्राथम्येन दृष्ट: कुमारव्यासमण्डपे प्रवृत्ते कस्मिंश्चित्...
दिक्पाला: सर्वतोभद्रे
अष्टौ दिश: लोके प्रसिद्धा: । ताश्च - पूर्वा, आग्नेयी, दक्षिणा, नैर्ऋृती, पश्चिमा, वायवी, उत्तरा, ऐशानी च । एतासां पतय: तावत् क्रमेण - इन्द्र:, अग्नि:, यम:, निर्ऋृति:, वरुण:, वायु:, कुबेर:, ईशान: च । तथा हि अमरकोषे श्लोक: ....
सार्थकताप्राप्तिमार्गः
(सं) गुणशेखरः
कश्चन ख्यात: विद्वान् कञ्चित् ज्योतिषिकं द्रष्टुं गत: द्वित्रै: अनुयायिभि: सह । ज्योतिषिक: अपि ख्यातनामा एव । स: अवदत् - ‘‘मुखदर्शनमात्रेण एव अहं पुरत: स्थितस्य गुणस्वभावादिकं भविष्यं च वक्तुं समर्थ:’’ इति ।तदा विदुष: अनुयायी अवदत् - ‘‘अस्य महाजनस्य गुणस्वभावादिकं भविष्यं च उच्यताम् ।‘‘ज्योतिषिक: तस्य महाजनस्य मुखं....
ज्ञानाय परिश्रमः एव मार्गः
(सं) उत्तमशर्मा
पूर्वं कश्चन राजा आसीत् । तस्य पुत्र: विशेषबुद्धिमान् । तस्य ग्रहणसामर्थ्यमपि अधिकम् । अत: राजा अचिन्तयत् यत् मम पुत्रस्य विशेषशिक्षणव्यवस्थां परिकल्प्य स: महापण्डित: करणीय: इति । एतदर्थं स: विविधानां गुरुकुलानां विवरणं सङ्गृहीतवान् । कुत्र उत्तमं शिक्षणं भवितुम् अर्हति इत्येतत् परिशील्य तत् गुरुकुलं प्रति पुत्रस्य प्रेषणं करणीयम् इति...
आवश्यकतापूरणम् एव श्रेष्ठ: धर्म:
(सं) धर्मवीरः
कदाचित् कुग्रामवासी नगरं प्रति प्रस्थितवान् । अरण्यमार्गेण सुदूरप्रयाणं कृतं तेन । महता श्रमेण एव प्रयाणं कृत्वा स: नगरं प्राप्नोत् । दीर्घप्रयाणात् स: बुभुक्षया पिपासया च पीडित: आसीत् । अनतिदूरे एव प्रासादसदृशं महत् गृहं दृष्टम् ।स: तत् उपसर्प्य द्वारशब्दं कृतवान् । केनापि द्वारं न उद्घाटितम् ।द्वित्रवारं यदा पुन: पुन: शब्द: कृत: तदा....
एकाकिता (लघुकथा)
लीलावती कृष्णमूर्तिः
धारवाडनगरस्थात् बेन्द्रेभवनात् अनति दूरे एकं लघु उद्यानम् । तस्मिन् अनेके वृद्धा: उषसि एव वायुविहाराय मित्राणां मेलनाय वा आगच्छन्ति । तेषु अन्यतम: अस्ति माधवराय: । स: पत्न्या सुधया सह उद्यानसमीपस्थे गृहे प्रथमे अट्टे निवसति ।स: पूर्वं वित्तकोषे कार्यं करोति स्म । सद्य:काले निवृत्त: । उषसि वायुविहार: तस्य परमप्रिय: विषय: । ...
प्रतिस्पन्दः
वत्सवात्सल्यचित्रभूषिता मार्च-सञ्चिका चित्ताकर्षिका । स्वीकार: इति धारावाहिनीकथा अस्मासु कुतूहलं जनयति । बालमोदिनीविभागस्य कथासु अपि सरला भाषा दृश्यते । ‘हृद्या क्षमाशीलता’ इति कथायां पाठशालासु बालिका: कथं सूक्ष्मतया...
जीवनरहस्यम्
विजयाभट्
यदा अहं टेक्सास्-नगरे आसं तदा घटिता घटना एषा । अहं तत्र विश्वविद्यानिलये प्राध्यापक: । मम गृहस्य वामभागे अमेरिकीय: कश्चित् कार्लनामधेय: सकुटुम्बं वसति स्म ।...
स्वीकारः
७. तेजोवधकरः आरोपः
कन्नडमूलम् - विवेकानन्दकामतः अनु - जनार्दनः
अपूर्वाया: हस्ते स्थित: स्यूत: भूमौ अपतत् । तत्र स्थितम् आहारबन्धं दृष्टवत: सूर्यस्य क्रोध: किञ्चिदिव उपशान्त: ।...
कुत्र इत्यस्य असाधुता अस्ति किम् ? - २९१
माणवकः
शिष्य: - श्रीमन् ! कुत्र इति रूपे केचन विप्रतिपत्तिं दर्शयन्ति किम् ? आचार्य: - आम् । आदौ भवान् वदतु - तत्र का प्रकृति:, कश्च प्रत्यय: ? शि - ‘किम्’शब्दात् त्रल् ‘सप्तम्यास्त्रल्’ (५.३.१०) इति...
विश्वकर्मप्रकाशे द्विमानपद्धतिः
श्रीमती शशिकलारावल्
वयं दैनन्दिनजीवने सङ्ख्या: उपयुज्य अनेकविधान् व्यवहारान् प्रवर्तयाम: । गणितसम्बद्धा: व्यवहारा: अपि प्रवर्तन्ते आधिक्येन सङ्ख्या: अवलम्ब्य एव ।...
औदार्यस्य प्रतिमूर्तिः रामरावः
रामस्वामी व्यासः
१९५५ तमे वर्षे अस्मत्कुटुम्बं कुम्भकोणक्षेत्रम् अध्यवसत् । मया चेन्नैनगरे अभियन्तुः कार्यालये नियुक्त्युर्थम् आदेशपत्रं प्राप्तम् । तदर्थम् अहं चेन्नैनगरम् आगत्य मित्रस्य रामरावस्य गृहे...
वार्ताः
के.सं.विश्वविद्यालयेन चाल्यमानस्य अ.सं.शि.केन्द्रस्य उद्घाटनं तमिलनाडुराज्ये तिरुनेलवेलीजनपदे श्री शारदाकालेज फार वूमेन इत्यत्र ६.२.२१ दिनाङ्के आनलैन्-द्वारा समभवत् । अस्मिन् कार्यक्रमे ...
करणीयानि कार्याणि सन्ति बहूनि
करोनारोगाघातात् त्रस्तस्य देशस्य जनजीवनम् अद्यत्वे सामान्यां स्थितिं प्राप्नुवत् अस्ति । देशस्य केषुचित् भागेषु रोगस्य तीव्रता यद्यपि भयजनिका एव अस्ति, तथापि इतरेषु भागेषु जना: भयात् मुक्ता: सन्त: सामान्यकृत्येषु निर्बाधं प्रवृत्ता: दृश्यन्ते । विद्यालया: अपि उद्घाटिता: सन्ति बहुत्र । अध्यापनव्यवस्था कक्ष्यासु प्रवर्तते अपि । यद्यपि एतत् सर्वत्र न आरब्धं तथापि आशास्यते यत् ...